Guatr tiroid bezinin her yeri aynı özellikte (diffüz) ya da nodül oluşumuyla büyümesidir. Zehirli guatr ise bu büyüyen tiroid bezinin normalden fazla tiroid hormonu üretip kana salgılamasıdır. Bu yazımızda zehirli guatrı hastaları ne yemeli?, yasak yiyecekler nelerdir? konusunu anlatmaya çalışacağım.
Zehirli guatr hastaları kafeinli gıdaların tüketimini azaltmalıdır. Özellikle kuru fasülye, ıspanak, pırasa, badem, fındık, incir vs. gibi besinleri tüketmeleri önerilir. Ayrıca günde 2 litre su içmeleri tavsiye edilmektedir.
Aşırı tiroid hormonu üretilmesi iyot gerektirir. Ne kadar fazla iyot alınırsa hastalarda hormon üretiminin kontrolsüz hali de o oranda artabilir. Tüm bu nedenlerle hipertiroidi veya başka bir deyişle zehirli guatr hastaları iyot içeriği yüksek besinleri tüketmekten kaçınmalıdırlar.
Zehirli guatr hastaları iyot içeriği yüksek olan besinlerden uzak durmalıdır. İyot, tiroid hormonunu yapımındaki ana elementtir. İyot yoksa tiroid hormonu yapılamaz. Bu durumda zehirli guatrın derecesine göre:
Tedavi sırasında doktorun önerilerine uyulmalıdır. Tedavinin bir aşaması olarak iyotun hipertiroidi (zehirli guatr) tedavisine eklendiği durumlar da vardır. Ancak bu özellikli bir durumdur ve doktor tarafından yönetilmelidir.
Hipertiroidi yani tiroid bezinin normalden fazla hormon üretmesi bir klinik durumdur. Tiroid hormonu vücutta tüm hücreler üzerine etkili olduğu için, kanda tiroid hormon düzeyinin yükselmesi tüm hücrelerin işleyişi üzerine etki eder ve çalışmalarını bozarak yukarıda maddeler halinde belirtilen şikayetlerden biri veya birkaçına birlikte neden olur.
Zehirli guatr tedavisi, hastalığın neden olduğu, hastalığın tüm tiroid bezini tutup tutmadığı, nodülden ya da kendi kendine çalışma özelliği kazanmış bir adenomdan olup olmadığına göre farklılıklar gösterir. Öncelikle tedaviye tiroid hormon üretimini durduran, kontrol eden ilaçlarla başlanır.
İlaç tedavisine rağmen kontrol edilemeyen durumlarda cerrahi tedavi yani ameliyatla tiroid bezinin bir kısmının veya hepsinin alınması gerekebilir. Bazı durumlarda nükleer tıp doktorları tarafından uygulanan radyoaktif ilaç tedavileri de bir seçenek olabilir.
Her hasta için tedavi yöntemi, şekli, süresi, ilaç dozları ya da cerrahi (ameliyat) gerekip gerekmediği, radyoaktif iyot tedavisi uygulanıp uygulanmayacağı o hastanın durumuna göre karar verilmesi gereken ayrıntılı bir işlemdir.