Laktasyonel mastit, emziren annelerde emzirme döneminde, memede bakterilerle oluşan meme enfeksiyonudur.
Emzirme sırasında meme başında oluşan çatlaklardan, emziren annenin normal cilt florasındaki veya bebeğin ağzındaki normal florada bulunan bakterilerin, süt kanalları içine geçerek çoğalması ile bir enfeksiyon tablosu oluşturmasıyla ortaya çıkar.
Memedeki sütün tam olarak boşaltılmaması (süt stazı) da bir etkendir. Meme başı içe dönük kişilerde veya meme başının tam çıkmadığı kişilerde de enfeksiyona yatkınlık olabilir.
Laktasyonel mastitte enfeksiyonun şiddetine veya memedeki aşamasına göre çeşitli belirtiler ortaya çıkar. Bunlar:
Enfeksiyon belirtileri varsa veya ilerlemişse mutlaka uygun antibiyotik ve/ veya ateş düşürücü ağrı kesici kullanmak gerekir. Bunun yanında emzirilerek veya sağılarak memedeki süt tamamen boşaltılmalıdır. Meme cildi temiz tutulmalı, meme başında oluşan çatlaklarb için uygun onarıcı kremler kullanılmalıdır.
Laktasyonel mastitte meme emzirilebilir. Memede iltihap ilerleri düzeyde ise bebek iltahaplı memenin süt tadı bozuk olduğu için emmek istemeyebilir. Bu durumda memedeki süt sağılarak tamamen boşaltılmalıdır. Tedavi sırasında ara ara kontrol edilerek bebek emek istediğinde tekrar kontrol edilmelidir.
Laktasyonel mastit bakteriyel kaynaklı bir enfeksiyon olduğu için tedavisi antibiyotikledir. Memedeki enfeksiyon, apse halini aldı ise antibiyotik tedavisine apsenin boşaltılması da eklenmelidir.
Emziren annelerde oluşan mastit apseye ilerledi ise, meme derisindeki kızarıklık artar. Meme derisi incelir. Renginde mavimsi morumsu parlak bir görünüm olabilir. Bu durumda oluşan apse cerrahi yöntemle açılarak, bir meme cerrahı veya genel cerrah tarafından boşaltılır.
Emzirme mastiti için genel cerrahi bölümüne, tercihen meme cerrahına başvurmak gerekir.
Emzirme ile ilişkili mastitler önlenebilir. Annenin emzirme öncesi meme cildini ve meme başını sabunlu su ile temizleyip durulaması, ardından bebeği emzirmesi gereklidir. Memedeki tüm süt boşaltılmalıdır. Emzirme ile tüm meme boşaltılamıyorsa, geri kalan süt bir pompa yardımı ile sağılabilir.
Ardından bebeğin ağzından gelen bakterileri temizlemek için meme derisi ve meme başı yine sabunlu su ile temizlenmelidir ve epitelizan (cildi onaran ve nemlendiren) bir krem veya merhem sürülmelidir. Bir sonraki emzirme öncesi temizlikte bu merhem ciltten zaten uzaklaştırılacaktır. Cildin temizlenmesi, nemlendirilmesi ve sütün tam boşaltılması ile laktasyonel mastit önlenebilir.
Emzirme dönemi (laktasyonel dönem) dışında memede oluşan enfeksiyon benzeri belirtiler oluşturan, ama bakterilerle oluşmayan inflamatuar hastalıklar da mastit adını alır. İdiopatik granülomatöz mastit ve periduktal mastit böyle hastalıklardır.
Emziren annelerde ve gebelikte de granülomatöz mastit oluşabilir. Ayırıcı tanı yapılmalı ve hastalığa uygun tedavi başlanmalıdır.
Bebeğimi hamile olduğum için 18. Ayında sütten kesiyorum 17 haftalık da gebeyim. 3 4 gündür oldukça azalttım emzirmeyi. Son bir buçuk gündür de hiç Emzirmedim ancak psikolojik olarak hiç iyi hissetmiyorum bu sebeple gece uyuttuktan sonra tekrar emzirdim. Memede bekleyen sütüm bebegime zarar verir mi ve sizce hazır kesilmisken tamamen bırakayım mı?
Geçmiş olsun. Memenizdeki süt bebeğe zarar vermez. Zaten hamile imişsiniz. Sütten kesmeniz daha uygun olacaktır.
Prof. Dr. Betül BozkurtMeme ve Endokrin Cerrahisi 
Prof. Dr. Betül Bozkurt