Meme kanserinde meme koruyucu cerrahi (koruyucu mastektomi), meme kanseri hastasının, kanserli memesinin alınmadan yani meme bütünlüğü ve kozmetik görünümü korunarak, kanserli meme dokusunun uygun cerrahi yöntemle alınmasına denir.
Memede kanser kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Kanser bağlı ölümler arasında da ikinci sırada yer alır.
Her sekiz kadından birinde görülme sıklığına sahiptir ve meme kanseri görülme sıklığı yaşla artış gösterir. Meme kanserinin en sık belirtisi memede kitle varlığıdır. Meme kanserinde memede görülen kitlenin özellikleri:
Memede saptanan kitlenin kanser olduğuna genel cerrahi uzmanı veya daha ideal olarak meme hastalıkları konusunda deneyimli bir genel cerrahi uzmanının yani meme cerrahı, klinik meme muayenesi ile karar verir. Meme klinik olarak elle muayene edilerek değerlendirilir.
Hastanın risk faktörleri sorgulanır. Memede kitle olan hastaya risklerine ve yaşına uygun radyolojik görüntüleme yöntemleri yapılır. Bu görüntüleme yöntemleri ultrasonografi, mamografi, meme MRI olabilir.
Koruyucu mastektomi ameliyatı için temel kural, geride kozmetik olarak kabul edilebilir görünümlü bir meme bırakmak ve koruyucu meme cerrahisi uygulanan memenin ve tümör çıkarılan alanın ışınlanmasıdır (radyoterapi/ radyasyon tedavisi).
Koruyucu mastektomi ameliyatı ile çıkarılan meme kanseri olan bölgenin, patolojik değerlendirmesinde cerrahi sınırlarda tümör olmaması ana kuraldır. Çıkarılan meme kanserli bölgenin patolojik değerlendirmesinde cerrahi sınırlarda tümör olması halinde, hastanın özelliğine göre ek cerrahi girişimle, negatif yani tümörsüz cerrahi sınırlar sağlanmalıdır.
Meme kanserinin, özelliklerine ve evresine göre hastaya, ilaç tedavisi de (kemoterapi, hormonoterapi) meme kanseri tedavisine eklenebilir. Bu durumda, meme kanserinde meme koruyucu cerrahi uygulanan hastada radyoterapi (ışın / radyasyon tedavisi) kemoterapi sonrasına ertelenir.
Meme kanserinde meme koruyucu cerrahi uygulanırken, meme kanserinin koltuk altı (aksilla) lenf bezlerine yayılımı da ameliyat sırasında (sentinel lenf bezi biyopsisi) kontrol edilir. Meme kanserinin yayılımı patolojik saptanırsa koltuk altı lenf bezlerinin alınması gerekebilir.
Meme kanserinde, uygun meme kanseri evresine ve tümör tipine sahip meme kanseri hastasında memenin tümünün alınmasıyla (mastektomi) meme kanseri olan bölgenin alınması (meme koruyucu cerrahi) arasında uygun tedavi yöntemleri uygulandığında sağkalım farkı yoktur.
Bu aşamada sadece hangi meme kanserine, hangi hastaya meme koruyucu cerrahi (koruyucu mastektomi ameliyatı) uygulanacağının seçilmesi ve doğru tekniğin uygulanması önemlidir.