Hemoroid, halk arasında adıyla basur veya mayasıl olarak da bilinir. Kalın barsağın son kısmında, anüs çıkışında (makat) görülen bir hastalıktır.
Makattan dışarı doğru sarkan/çıkan damar içeren yastıkçıklardır. Normalde; gaz ve gaitayı tutmamızda, dışkılama sırasında barsağımızı tam olarak boşaltmamızda ve istirahat halinde ya da hiçbir şey yapmazken sıvı sızdırmamak görevleri vardır.
Ikınmayla bu yastıkçıklar aşağı doğru iner ve dışkılamaya yardım eder. Ancak hemoroidal hastalık durumunda aşırı ıkınma ile dışarıya çıkarak gerilmeleri ile içerdikleri damar duvarında çatlama/yırtık meydana gelerek kanama ortaya çıkar. Bu durum klinikte hemoroidal hastalık olarak adlandırılır.
Hemoroidler makatta (barsağın son kısmında anüste) yerleştikleri bölgeye göre, iç hemoroid ve dış hemoroid olarak ikiye ayrılırlar.
İç hemoroidler sıklıkla kendini dışkılama sırasında, gaitanın peşinden damla damla gelen taze kanama ile belirti verirler. İlk evrelerde görüntü oluşturmazlar. Kabızlık, sert gaita gibi nedenlerle oluşan damar duvarındaki çatlama ya da tahriş kanamaya neden olur.
Dış hemoroidler ise genellikle makatta hemoroid içine pıhtı oturması ile ele gelen oldukça ağrılı, sert genellikle mor, koyu renkli şişlik, kaşınma, şiddetli ağrı ve huzursuzluk hissi oluştururlar (Tromboze Hemoroid).
Hemoroid daha doğru bir söylemle hemoroidal hastalık;
Hemoroide neden olan diğer faktörler;
Makat etrafında yani anüste bulunan hemoroidal yastıkçıkların ıkınma, sert dışkılama nedeniyle zorlanması ile bu yastıkçıklarda oluşan hasar;
Hemoroid tedavisi özellikle hastalığın başlangıcında veya hemoroitlere bağlı komplike bir durum olmadığında tıbbi olarak yapılabilir.
Öncelikle kabızlığın tedavi edilerek, barsak alışkanlığının düzenlenmesi, ıkınmadan normal kıvamlı dışkılama yapılması sağlanmalıdır.
Anüse/makat bölgesine ilaç konularak yapılan ılık/sıcak oturma banyoları, lifden zengin beslenme, su tüketiminin artırılması ve doktorunuzun önereceği ilaç tedavileri uygulanabilir.
Erken aşamada hemoroidal hastalıkta mukozal fiksasyon yöntemleri (lastik band ligasyonu, infrared, skleroterapi) gibi poliklinik şartlarında uygulanacak tedaviler yeterli olabilir.
Çeşitli aletler ve/veya tekniklerle tıbbi yöntemlerle tedavi edilemeyen ve hastada yoğun şikayet oluşturan hemoroidal yastıkçıkların çıkarılması cerrahi tedavi şeklidir. Pek çok cerrahi teknik olan hemoroid ameliyatında hastaya en uygun yöntem seçilmelidir.
Hemoroid tedavisinde o bölgeye uygulanan (lokal) pek çok ilaç ve / veya dışarı sarkan hemoroitlere sürülen hemoroid kremleri mevcuttur. Sadece lokal tedaviler, hastalıkta tedavide yeterli değildir ancak, önemli ölçüde rahatlama sağlayabilir. Uygun tedavi için doktorunuza danışınız.