Tiroid Hormon Yüksekliği Nedir, Neden Olur?

Tiroid Hormon Yüksekliği Nedir? Neden Olur? Tedavisi

Tiroid bezi, boynumuzda soluk borumuzun (trakea) önünde yer alan endokrin (kana hormon salgılayan) bir organdır.

Ürettiği ve salgıladığı tiroid hormonları (T3 ve T4) vücutta tüm hücreler için gereklidir ve metabolizmamızda rol oynarlar. Tiroid hormonlarının salgılanmasını uyaran hormon (TSH) beyinde hipofiz bezimizden, TSH’ ın salınmasını uyaran hormon (TRH) ise hipotalamus bezimizden salgılanır.

Tüm bu hormon salgılanma aksı, birbirlerinin salgılanmasını kontrol eder. Herhangi bir aşamadaki bozukluk tiroid hastalıklarına neden olur.

Tiroid Hormonu Yüksekliği Nedir?

Temel olarak tiroid hormonlarının fazla salgılanmasına tiroid hormon yüksekliği denir. Tiroid hormonları sıklıkla tiroid bezinin, kendiliğinden fazla çalışmasıyla yükselir veya fazla çalışmaya neden olan bazı hastalıklar tiroid hormonlarını yükseltir. T3 ve T4 hormonlarının normalden fazla salgılanmasına temel olarak “hipertiroidi” halk arasındaki kullanımıyla “zehirli guatr” denir.

Tiroid Yüksekliği Neden Olur?

Tiroid bezi ya nodül oluştur ya da her yeri aynı yapıda büyüyebilir. Tiroid yüksekliğine neden olan hastalık (hipertiroidi):

Toksik nodüler guatr veya,
Toksik diffüz guatr olarak ortaya çıkabilir.

Her iki hastalıkta, kinikte aynı belirtileri oluştururlar. Ancak muayene bulguları ve bazen tedavileri farklılık gösterir.

Bazı durumlarda tiroid bezi az çalışıyorsa, TSH yükselerek tiroid bezinin büyümesini uyarır ve tamamen farklı klinik belirti ve bulgulara neden olur. (Hipotiroidi)

Tiroid Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

Tiroid bezi fazla çalışıyorsa yani tiroid yüksekliği (hipertiroidi) aşağıdaki belirtilerin biri veya birkaçı birlikte oluşur:

Aşırı sinirlilik,
Hiperaktivite,
Anksiyete,
Sıcağa tahammülsüzlük,
Terleme,
Çarpıntı,
Yorgunluk,
Güçsüzlük,
Ellerde titreme,
Uykusuzluk,
Saç dökülmesi,
Saç kuruluğu,
İştah artımına rağmen kilo kaybı,
İshal,
Adet (menstürasyon) düzensizlikleri,
Cinsel istek (libido) kaybı.

Tiroid bezi eğer az çalışıyorsa ve TSH yüksekliği var ise (hipotiroidi) aşağıdaki belirtilerin biri veya birkaçı birlikte oluşur:

Halsizlik,
Uykuya meyil,
Kas güçsüzlüğü,
Kabızlık,
Saçlarda kuruma, dökülme,
Bulantı,
Hareketlerde yavaşlama,
Adet düzensizliği,
Kilo alma, diyete rağmen kilo verememe,
Yaygın ödem,
Cinsel fonksiyonlarda bozukluk görülebilir.

Yüksek Tiroidin Zararları

Tiroid hormonları vücuttaki tüm hücreleri etkilediğinden, tiroid yüksekliği tüm hücrelerin ve organların fonksiyonlarında bozulma yapabilir.

Yüksek tiroid veya daha iyi bir söylemle, tiroid hormonunun fazla üretilip salgılanması; kalp ve damar hastalıklarına yol açabilir.

Tiroid hormon yüksekliği, daha çok yaşlılarda olmak üzere, ama hormon yüksekliğinin derecesine bağlı olarak genç yaşlarda da kalp ve damar sistemi ile ilgili aşağıdaki bulgulara ve hastalıklara da neden olabilir:

Atrial fibrilasyon
Supraventiküler aritmiler,
Konjestif kalp yetmezliği,
Sistolik hipertansiyon.

Tiroid yüksekliği ayrıca;

Yemek yenmesine rağmen aşırı kilo kaybı,
Vücutta üst kas gruplarında güçsüzlük,
Erkekler kadın tipi meme büyümesi (jinekomasti) ve
Erkeklerde cinsel fonksiyon bozukluklarına (erektil disfonksiyonlar gibi) yol açabilir.
Kadınlarda aşırı adet kanamaları,
Hamile kalamama,
Düşükler görülebilir.

Tiroid Hormonu Yüksekliği Tedavisi

Tiroid yüksekliği tedavisinde, ilaçlarla tiroid hormon üretimi düşürülmeye, ilaç tedavileriyle etkilenen organlardaki şikayetler giderilmeye çalışılır.

Tiroid hormon yüksekliği tedavisi için belirlenmiş sürelerle ve uygun yaklaşımla yapılan ilaç tedavisine rağmen, bazen ilaç tedavisi yeterli gelmez.

İleri düzeydeki hastalarda, ilaç kesilince tekrarlayan durumlarda ya da ilaçla tedavisi mümkün olmayacak hastalar için radyoaktif iyot (RAİ) tedavisi veya cerrahi (tiroid bezinin tamamen veya hastalıklı kısmının (toksik adenom vb) alınması ameliyatı) tedavi seçeneklerindendir. Tüm bu tiroid yüksekliği tedavilerinden, hasta için uygun olan biri veya birkaçı birlikte uygulanabilir.