Menopoz adet döngüsünün, menstürasyonun, reglin yaşlanmayla birlikte fizyolojik olarak sona ermesidir.
Bu doğal seyirle, hastanın overlerindeki (yumurtalarındaki) yumurtaların (oositlerin) bitmesi nedeniyle olabilir ya da kişinin tıbbi nedenlerle yumurtaları (overler) ve/veya rahiminin (uterus) cerrahi yöntemlerle alınmasıyla (ameliyat) menepoz ortaya çıkabilir.
Menopoz yaşı ortalama 45-55 yaş aralığındadır. Türk kadınları da dünya genelindeki bu ortalamaya uyarlar. Menopoz yaşı, kişinin ailesel özelliklerine göre de farklılıklar gösterebilir.
Menopoz belirtileri;
Menopozda memede görülen değişikler, üreme çağına ait hormonlar olan östrojen ve progesteron düzeylerinin düşmesi ile ilişkilidir. Memelerde adetsel döngüye bağlı görülen şişkinlik dolgunluk hissi, ağrılar azalır ve zamanla ortadan kalkar.
Daha önceden memede kistleri olan hastaların kistleri geriler ve zamanla kaybolur. Meme bez epiteli yoğunluğu azalır ve memeler daha yağlı hale gelir. Eğer kişi menopoz döneminde kilo alırsa, yağlanmaya bağlı memelerde boyut artışı ve büyüme görülebilir.
Menopoz dönemi, üreme hormonlarının düştüğü ve cinsiyet hormonlarının azaldığı bir dönem olduğu için genel olarak memede ağrı olmaz. Ancak menopoza girme döneminde (perimenopozal / menepoz çevresi dönem) hormonal düzeylerde dengesizlikler olabilir. Kişi bazı aylar adet görüp, bazı aylar görmeyebilir.
Hormon düzeylerindeki bu dalgalanmalar, memede ağrı, memede şişlik, memede gerginlik hissi gibi şikayetlere yol açabilir.
Menopoza girilen dönem, yani perimenopozal dönem, meme hastalıkları ve meme kanseri için en yüksek riskli dönemdir. Bu dönem meme kanserinin en sık görüldüğü yaş aralığıdır. Bu nedenle kadınlar menopozda ve menepoz çevresi dönemde memelerinde meydana gelen değişiklikleri önemsemeli ve düzenli klinik meme muayenelerini ve tarama görüntülerini aksatmamalıdırlar.
Menopoz döneminde üreme hormonlarında görülen dalgalanmalar, menopoz döneminde memede şişlik, memelerde sızı, memede ağrı, memede gerginlik hissi gibi yakınmalara yol açabilir.
Menopoz çevresi ve menepoz dönemi meme kanseri için oldukça yüksek riskli ve meme kanserinin en sık görüldüğü yaş aralığıdır. Kadınlar menopoz döneminde memelerinde meydana gelen her türlü değişikliği önemsemelidir.
Menopozda ve menepoz çevresi dönemde ortaya çıkan meme şikayetleri için, mutlaka bir genel cerrahi uzmanına, daha ideal olarak meme hastalıkları ve cerrahisi konusunda deneyimli bir meme cerrahına muayene olarak, memelerinin klinik olarak değerlendirilmesini sağlamalıdırlar.
Menopoz yaş aralığı meme kanserinin en sık görüldüğü yaş aralıklarından olduğu için bu durum ayrıca önem kazanmaktadır.
Meme başı akıntısı, yani memeden, meme başından sıvı veya memeden kan gelmesi her yaşta dikkat edilmesi ve önemsenmesi gereken ciddi bir durumdur.
Memeden sıvı veya memeden kan gelmesi, meme kanserinin veya kanal içi meme kanserlerinin erken bir belirtisi olduğu gibi, iyi huylu meme hastalıklarının da belirtisi olabilir.
Hangi yaşta olursa olsun memeden sıvı gelmesi veya memeden kan gelmesi yani meme başı akıntısı önemsenmeli ve mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Bir meme hastalıkları ve meme cerrahisi uzmanı tarafından memeden sıvı gelmesi veya memeden kan gelmesinin nedeni bulunmalı, kanser olasılığı araştırılmalıdır.
Menopozda memeler, östrojen ve progesteron hormonlarının seviyesindeki düşme nedeniyle, meme bez yapısında gerileme gösterirler ve daha yağlı bir meme yapısı ortaya çıkar. Menepozda memelerin durumunu aslında hormonal değişikler belirler.
Menepoz nedeniyle ortaya çıkan, metabolizmada yavaşlama ve kilo alma, menopozda memenin durumunu etkileyerek, memelerin yağlanma ve kilo alma nedeniyle büyümesine neden olabilir. Kişi menopozda kilo almasa bile, memeler daha yumuşak ve yağlı bir hal alabilir.
Memede kitle, meme içinde yeni oluşan ve yapısı hücrelerden, dokudan oluşan sertliklerin hepsine verilen genel isimdir. Meme kitleleri iyi huylu olabilecekleri gibi, kötü huylu yani meme kanseri de olabilirler. Menepoz, meme kanseri yani kötü huylu meme kitlelerinin en sık görüldüğü dönemdir.
Menopozda memenizde kitle saptarsanız, mutlaka meme cerrahına veya genel cerrahi uzmanına klinik meme muayenesi olmalı ve doktorunuzun önereceği uygun meme görüntüleme yöntemlerinden birini veya birkaçını yaptırmalısınız. Bu kitlenin iyi huylu ya da kötü huylu olup olmadığına karar vermek için biyopsi (memeden parça alınması) gerekebilir.
Doktorunuz bulgulara göre sizi yönlendirecektir. Menepozda memede saptanan kitlelerin kanser olmadığı mutlaka dışlanmalıdır.